اثر پیش‌تیمار اسمزی بر شاخص‌های جوانه‌زنی گندم تحت تنش شوری

چکیده    پایین بودن درصد جوانه­زنی و استقرار گیاهچه از مشکلات اساسی در مناطق شور می­باشند. امروزه پیش­تیمار بذر به عنوان عامل بهبود دهندۀی جوانه­زنی و استقرار تحت تنش­های محیطی معرفی شده است. به منظور تعیین اثر پیش­تیمار بر شاخص‌های جوانه­زنی گندم تحت تنش شوری، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در سال 1394 اجرا شد. پیش­تیمارها شامل نیترات پتاسیم، کلرید پتاسیم، کلرید کلسیم و سولفات کلسیم 1% و سطوح شوری شامل 0، 50، 100 و 150 میلی­مولار کلرید سدیم بود. در کل، بذور پیش­تیمار شده گندم در تمامی صفات نسبت به شاهد رشد بهتری داشتند. بین پیش­تیمارها، نیترات پتاسیم و سولفات کلسیم اثرات ناشی از تنش شوری بر جوانه­زنی و رشد اولیه گیاهچه را کاهش دادند. پیش تیمار با نیترات پتاسیم بیشترین اثر را بر درصد جوانه زنی، وزن خشک ساقه­چه و گیاهچه­های تحت تأثیر شوری داشت. همچنین، پیش­تیمار سولفات کلسیم بیشترین تأثیر را بر وزن تر ریشه­چه داشت. با افزایش سطوح شوری میزان جوانه­زنی و مؤلفه­های مرتبط با آن در گیاه گندم نقصان یافت و این در حالی است که کاربرد نیترات پتاسیم و سولفات کلسیم سبب کاهش اثرات منفی ناشی از شوری شد. اعمال پیش­تیمار با نیترات پتاسیم و سولفات کلسیم برای بهبود جوانه­زنی و رشد اولیه گیاهچه گندم تحت تنش شوری توصیه می­شود.